Μάρθα Ιωαννίδου, Δρ. Ιστορίας της Τέχνης-Μουσειολόγος ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
Ρόδιζ’ η πρώτη του Μάρτη μέρα
και στο παιδάκι της η μητέρα
γελώντας πάει:
«Με μάρτη έρχομαι το λαιμό σου
να στεφανώσω σαν άγγελός σου
θα σε φυλάει.
Από χρυσάφι, προτού να φέξει,
με τι φροντίδα το έχω πλέξει.
Για το χρυσό μου!
Με κάθε χρώμα το έχω ντύσει
ουράνιο τόξο, που θα στολίσει
τον ουρανό μου!»
«Κλείνουμε φέτος δύο αιώνες μετά το 1821, κι είχα στον νού μου μια γιορτή, ένα μακρύ τραπέζι, να τους χωράει όλους και να’ναι αδειανό, μια σύναξη αόρατη ηρώων αφανών με μια θλιμμένη δόξα, μαυροφόρα, ένα πορτραίτο αγγελικό του Σολωμού κι ένα δαιμονισμένο, σκοτεινό του Καραϊσκάκη. Η δόξα μονάχη ψηλά, μαυροφόρα, η αγκαλιά της δαφνόφυλλα, ο αρματολός κι ο ποιητής, δυο σκιές, σαν ‘κονίσματα πάνω, γύρω τους πολυκαιρισμένη ερημιά, στην κεφαλή του τραπεζιού ένα αρνάκι να μας κοιτάει και κάπου απέναντι ένα μαχαίρι φονικό, του σηκωμού και της θυσίας.
Όταν πρωτάρχισα να δουλεύω γι αυτήν την έκθεση είχε κατασταλάξει στον νου μου η ιδέα καθαρή, έτσι νόμιζα, αλλά το έργο ούτε αρχή ούτε τέλος έχει, ακόμα γίνεται, κουβάρι μπερδεμένο που όλο λύνεται, άλλη κλωστή τραβάω κι άλλη βγαίνει και όλο κόμπους συναντώ, να πλέκω κομποσκοίνι, ν’ αναμετρώ το έχειν μου με την κοινή μας μοίρα -προσωπικό είν’ το βίωμα ή συλλογική εμπειρία;- μα ούτε λογαριασμός σωστός ούτε και άκρη βγαίνει, κυκλοτερό το μπέρδεμα, πάντα σε αρχή με φέρνει. Και με το λίγο και με το πολύ το νόημα ίδιο μένει: Ελευθερία ή θάνατος… κι η απόφαση στην κόψη μας προσμένει “…του σπαθιού την τρομερή”.
[με αφορμή… Norman Rockwell, The young girl and the sinner, 1953, The Norman Rockwell Museum]
“Ζούμε σε μία κοινωνία που διδάσκει στις γυναίκες πώς να προφυλάσσονται από το βιασμό, αντί να διδάξει στους άντρες να μην επιτίθενται στις γυναίκες.
Ζούμε σε μία κοινωνία που σου ζητά να κάνεις ανακύκλωση, αντί να απαγορεύει την παραγωγή άχρηστων συσκευασιών.
Ζούμε σε μία κοινωνία που σου ζητάει να στερηθείς για να μπορέσεις να πληρώσεις τα χρέη σου, αντί να βρει τρόπο να μη δημιουργεί χρέη.
Ζούμε σε μιαν άρρωστη κοινωνία, απλά επειδή δεν είμαστε ικανοί να φανταστούμε και να δημιουργήσουμε μια καινούργια.
Όλα αυτά επειδή ζούμε σε μία κοινωνία που θεωρεί την προσωπική καλλιέργεια και ανάπτυξη άσκοπα έξοδα.
Και όχι επένδυση.
Εάν θεωρούμε ότι η εκπαίδευση είναι ακριβή, ας περιμένουμε να δούμε το κόστος της αμάθειας.
Είναι απλά θέμα χρόνου. “
_Sergio Larraín, Χιλιανός φωτογράφος (5 Νοεμβρίου 1931 Santiago, Χιλή—7 Φεβρουαρίου, 2012, Tulahuén, Χιλή)
